Różnice między postępowaniem cywilnym a egzekucyjnym
- Różnice między postępowaniem
- Cele egzekucji sądowej
- Kiedy stosować egzekucję
- Najważniejsze etapy procesu
- Skuteczne środki odwoławcze
- Podsumowanie
Jeśli chcesz poznać różnice między postępowaniem cywilnym a egzekucyjnym oraz dowiedzieć się, w jaki sposób oba te procesy wpływają na Twoje prawa i interesy, to koniecznie przeczytaj nasz artykuł!
Różnice między postępowaniem
Postępowanie cywilne i egzekucyjne to dwa odrębne rodzaje postępowań sądowych, które mają odmienny cel i charakter. Postępowanie cywilne ma na celu rozstrzygnięcie sporu między stronami co do konkretnych roszczeń lub ustalenie określonych faktów prawnych. Z kolei egzekucja jest drogą wykonania orzeczenia sądu w sprawie, czyli zaspokojenia wierzyciela kosztem dłużnika.
Różnica między tymi dwoma typami postępowań polega również na sposobie ich przeprowadzenia. Kolejność działań jest inna – w przypadku postępowania cywilnego strony przedstawiają swoje stanowiska argumentując je dowodami, zaś w postępowaniu egzekucyjnym zadaniem komornika jest dokładnie określone wykonanie nakazu zapłaty lub wyroku sądowego poprzez zajęcie ruchomości lub nieruchomości. Podsumowując, chociaż te dwie praktyki mają ze sobą wiele wspólnego, istnieją zasadnicze różnice wynikające z ich odmiennych celów oraz specyfiki działania.
Cele egzekucji sądowej
W postępowaniu cywilnym oraz egzekucyjnym jednym z celów jest wprowadzenie wierzyciela w posiadanie należnych mu świadczeń. Często jednak są sytuacje, kiedy przeciwna strona nie wykonuje orzeczonego przez sąd obowiązku dobrowolnie, dlatego konieczna staje się egzekucja. Celami egzekucji sądowej jest zaspokojenie roszczenia wierzyciela poprzez zajęcie i sprzedaż majątku dłużnika, na rzecz spłaty zadłużenia lub zaspokojenia innych wymienionych w ustawie interesów. Do tych ostatnich można zaliczyć koszty postępowania oraz odsetki za zwłokę w realizacji świadczenia.
Istotne znaczenie ma przy tym dokładność sporządzenia tytułu wykonawczego oraz prawidłowość procesu egzekucyjnego, którego podstawą jest wyrok sądu lub ugoda zawarta przed sądem. Egzekucja może obejmować różne formy jak np. zajęcie rachunku bankowego czy nieruchomości dłużnika, a także wynagrodzeń lub rent. Jednak najważniejsze jest to, aby każdy uczestnik takiego postępowania miał zapewnioną ochronę swojego prawa do uczciwego i sprawiedliwego procesu, a także sprostowania ewentualnych błędów proceduralnych.
Kiedy stosować egzekucję
Postępowanie cywilne a egzekucyjne to dwie różne kategorie postępowań, jednak często spotykają się i są ściśle ze sobą powiązane. Gdy po uprawomocnieniu wyroku przeciwna strona nie wykonuje zasądzonego obowiązku, należy udać się do sądu w celu wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Egzekucja jest uprawnieniem uzyskanym na podstawie orzeczenia sądu, które polega na przymusowym wyegzekwowaniu zobowiązań pieniężnych lub zasądzenie określonego działania lub bezczynności na rzecz drugiej osoby.
Często dochodzi do sytuacji, gdy jedna ze stron ignoruje swoje zobowiązania wynikające np. z umowy sprzedaży bądź innej czynności prawnej. W takim przypadku istnieje możliwość wydania przez sąd decyzji o zajęciu rachunków bankowych czy nieruchomości dłużnika. Przed rozpoczęciem procesu egzekucyjnego warto skonsultować się ze specjalistami lub adwokatami specjalizującymi się w sprawach cywilnych oraz egzekucyjnych w celu uzyskania porad dotyczących sposobów prowadzenia procesu i jego efektywności.
Najważniejsze etapy procesu
Postępowanie cywilne a egzekucyjne to dwa różne procesy, ale ściśle ze sobą powiązane. Postępowanie cywilne rozpoczyna się w momencie, gdy występuje powództwo i składana jest pozwany do sądu cywilnego. Najważniejsze etapy tego procesu to m.in.: złożenie pozwu, wyznaczenie terminu pierwszej rozprawy, przeprowadzenie dowodów oraz otrzymanie wyroku sądowego.
Jeżeli strona przegrywa w postępowaniu cywilnym lub nie wykonuje orzeczenia sądu dobrowolnie, wtedy można skorzystać z narzędzi na etapie egzekucyjnym. Procedura ta ma na celu wymuszenie wykonania wcześniej ustalonego orzeczenia poprzez stosowanie różnych środków przez komornika (np. zajęcie konta bankowego dłużnika lub sprzedaż nieruchomości). W najważniejszych etapach procesu egzekucyjnego należy wymienić: wniesienie wniosku o wszczęcie egzekucji, sporządzenie tzw. tytułu wykonawczego przez wierzyciela oraz wyłonienie komornika.
Skuteczne środki odwoławcze
W postępowaniu cywilnym i egzekucyjnym istnieją skuteczne środki odwoławcze, które pozwalają na zmianę orzeczenia bądź wyroku. W przypadku postępowania cywilnego możemy skorzystać z apelacji lub kasacji. Apelacja jest dopuszczalna wobec prawomocnych orzeczeń sądów pierwszej instancji, a jej celem jest dokładna i całkowita kontrola przeprowadzonego postępowania oraz jego wyniku poprzez sprawdzenie zarówno faktycznego jak i prawnego aspektu sprawy. Kasacja może zostać wniesiona w sytuacji uzasadnionej naruszeniem przez sąd drugiej instancji reguł formalnych przy rozpoznaniu sprawy.
Jeżeli chodzi o postępowanie egzekucyjne, to jedynym dostępnym środkiem odwoławczym w Polsce jest zażalenie od nakazu zapłaty bądź pisemnej decyzji komornika. Za pomocą tego typu odwołania można m. in. zakwestionować wartość przedmiotu egzekucji czy też uchylić bezskuteczność odmowy wszczęcia egzekucji przez komornika z powodu braku podstaw do prowadzenia takiego postępowania.
Podsumowanie
Postępowanie cywilne a egzekucyjne to dwa odrębne rodzaje postępowań sądowych. Pierwsze z nich dotyczy dochodzenia roszczeń przez stronę przeciwko drugiej stronie, natomiast drugie ma na celu wymuszenie wykonania orzeczenia. W wyniku postępowania cywilnego może zostać wydane wyroki lub ugoda, które stają się tytułem wykonawczym dla postępowania egzekucyjnego. Egzekucja może obejmować m.in. zajęcie rachunków bankowych czy majątku dłużnika oraz windykację komorniczą. W przypadku braku odpowiedzi na wezwania i nakazy sądowe, możliwe jest skierowanie wniosku o ukaranie do organu ścigania.
Jakie są główne różnice między postępowaniem cywilnym a egzekucyjnym?
Postępowanie cywilne dotyczy kwestii prawnych, wynikających ze stosunku prawnego (np. umowa). W przypadku postępowania egzekucyjnego zaś, chodzi o zabezpieczenie roszczenia wierzyciela poprzez np. zajęcie rachunku bankowego dłużnika.
Czym jest tytuł wykonawczy?
Tytuł wykonawczy to dokument, który uprawni wierzyciela do wszczęcia postępowania egzekucyjnego celem odzyskania swoich należności. Tytułem takim może być np. wyrok sądowy lub ugoda zawarta przed sądem.
Kto może wystąpić z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego?
Zgodnie z przepisami Kodeksu Postępowania Cywilnego, wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego może wystąpić wyłącznie osoba posiadająca tytuł wykonawczy – czyli wierzyciel.
Jaki jest czas na wyegzekwowanie należności?
Zgodnie z art. 829 KPC – wierzyciel może zgłosić swoje roszczenie wezwaniem do zapłaty do dnia przed upływem dziesięciu lat od momentu powstania roszczenia. Jednak, dla celów postępowania egzekucyjnego, ważne jest posiadanie tytułu wykonawczego nie starszego niż 6 lat.
Jakie mogą być sposoby prowadzenia postępowania egzekucyjnego?
Postępowanie egzekucyjne może być przeprowadzane na kilka sposobów, między innymi przez zajęcie rachunku bankowego dłużnika, potrącenie wynagrodzenia czy sprzedaż nieruchomości dłużnika w drodze licytacji.
